D.H. Lawrence to mistrz opisywania emocji. Gdy mówił o miłości, nie unikał nieprzyzwoitości i erotyzmu. W jego Kochanku lady Chatterley znajdziemy jeden z pierwszych w literaturze nowożytnej opis orgazmu. Był niezwykle płodnym pisarzem. W swoim krótkim życiu zdążył wydać kilkadziesiąt powieści, opowiadań i tomów poezji.
Robotnicze pochodzenie Davida Herberta Lawrence’a
D.H. Lawrence, a właściwie
David Herbert Lawrence urodził się 11 września 1885 roku w Eastwood w Wielkiej Brytanii. Był czwartym dzieckiem górnika Arthura Johna Lawrence’a i Lydii Beardsall, która ze względu na finanse musiała zrezygnować z posady nauczycielki i rozpocząć pracę w fabryce koronek. To właśnie mama zaszczepiła w małym Davidzie miłość do literatury. Chłopiec uczęszczał do Beauvale Board School (później szkołę nazwano jego imieniem). Uczył się bardzo dobrze, a gdy miał 12 lat został pierwszym dzieckiem w historii Eastwood, które zdobyło stypendium w liceum Nottingham. W 1901 r. zaczął pracować jako młodszy urzędnik w fabryce urządzeń chirurgicznych, ale ciężkie zapalenie płuc zrujnowało jego raczkującą karierę. W latach 1902-1906 Lawrence pracował jako nauczyciel w Eastwood. Tam poznał Jessie Chambers, z którą się zaprzyjaźnił. To ona dostrzegła w Davidzie talent literacki i nakłoniła go do pisania.
D.H. Lawrence i jego twórczość
Pisarz zadebiutował w 1907 roku opowiadaniem w lokalnej gazecie. Zaczął też wtedy pracę nad swoją pierwszą powieścią, Białym pawiem. Utwór został opublikowany w 1911 r.
D.H. Lawrence książki wydawał początkowo dzięki zainteresowaniu nimi wpływowego redaktora, Edwarda Garnetta. W 1911 roku pisarz znów zachorował na zapalenie płuc. W tym czasie zerwał zaręczyny, porzucił nauczycielską posadę i wyjechał za granicę, by pisać książki. Do Niemiec, a następnie do Włoch udał się z Friedą Weekley, żoną profesora z Nottingham. W Italii ukończył
Synów i kochanków, a następnie ożenił się z Friedą, gdy ta uzyskała rozwód. Książka, przepełniona wątkami autobiograficznymi, ukazała się w 1913 roku i do dziś przez wielu uznawana jest za największe dzieło Lawrence’a. W 1915 r.
D.H. Lawrence wydał kolejną książkę, Tęczę. Krytycy ostro potępili ją za treści erotyczne. Rozgoryczony pisarz wyjechał do Kornwalii, ale nie zaznał tam spokoju. W 1917 r. Lawrence i jego żona zostali stamtąd wygnani, a kolejne lata spędzili pomieszkując u przyjaciół. Między 1916 a 1919 r. autor nie próżnował i dalej pisał. Opublikował wtedy cztery tomy poezji, a w 1920 drugą część Tęczy, czyli
Zakochane kobiety. Zredagował także serię opowiadań, które napisał podczas wojny, opublikowanych w 1922 r. pod tytułem Moja Anglia i inne historie.
Lawrence pisze najsłynniejszą powieść
W latach 20. XX wieku
D.H. Lawrence sporo podróżował i pisał. Mieszkał m.in. w Sri Lance i Australii, a w końcu wylądował w Taos w Nowym Meksyku. Ale i stamtąd wyjeżdżał często do Nowego Jorku czy Anglii. Do Włoch pisarz wrócił w 1927 r., po tym, jak zachorował na gruźlicę. Napisał wtedy swoją najsłynniejszą
powieść pt. Kochanek lady Chatterley. Książka o miłości kobiety z wyższych sfer do mężczyzny z klasy robotniczej, okraszona dużą dawką erotyzmu, okazała się skandalem. W Anglii nie była wydawana do 1960 r., a w Stanach Zjednoczonych do 1959 r. Powieść była punktem zwrotnym w dyskusji na temat seksu w kulturze popularnej. Współcześni uważali Lawrence’a go za prymitywa i pornografa, potomni – za jednego z największych twórców modernistycznych. Pisarz zmarł na gruźlicę 2 marca 1930 r., w wieku 44 lat.
