Doris May Lessing z domu Tayler (urodziła się 22 października 1919 roku w Kermanszahu w Persji, dzisiejszym Iranie; zmarła 17 listopada 2013 roku w Londynie) to współczesna angielska pisarka. Napisała ponad czterdzieści utworów: powieści, opowiadań, esejów, dramatów, a także monumentalną autobiografię (ponad 1100 stron) zaliczaną do jej największych literackich osiągnięć. To także najstarsza laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, którą otrzymała w wieku 88 lat w 2007 roku.
Doris Lessing - feministka ze złotym notesem
Doris Lessing dzieciństwo i młodość spędziła w Rodezji Południowej. Do Anglii przeprowadziła się w 1948 roku, ale w swojej twórczości zajmowała się problemami Afryki. Krytykowała stosunki społeczne panujące na tym kontynencie. Konsekwencją jej stanowiska wobec polityki wewnętrznej RPA był dziewięcioletni zakaz wjazdu do tego państwa. W latach pięćdziesiątych
Lessing należała do brytyjskiej partii komunistycznej. (W drugiej części autobiografii zastanawia się nad powodami, dla których ona i inni twórcy, i intelektualiści pozwolili się oszukać partii komunistycznej Związku Radzieckiego) Kolejne etapy historii
Doris Lessing, kiedy to jej tożsamość ewoluowała z białej dziewczyny z afrykańskiej farmy, przez kobietę, która znalazła się w Londynie w podczas rewolucji obyczajowej, aż po dojrzałą, znakomitą pisarkę - odnajdziemy jako motywy literackie we wszystkich utworach brytyjskiej noblistki. Przez swój światopogląd stała się symbolem dla feminizmu, marksizmu i antykolonializmu. Dla światowego feminizmu przełomowa była jej
książka Złoty notes.
Trawa śpiewa na farmie Lessing w Rodezji
W 1949 roku Lessing przybyła do Londynu, gdzie mieszkała do swojej śmierci w 2013 roku. Do Anglii zabrała syna z drugiego małżeństwa i rękopis pierwszej powieści pt. Trawa śpiewa. Sukces literacki był natychmiastowy.
„Trawa śpiewa” wydana w 1950 roku to bardzo osobista książka na temat relacji rasowych i seksualnych.
Sci fi i problematyka macierzyństwa u Doris Lessing
Lessing angażowała się w działania przeciwko zbrojeniom nuklearnym. W latach 70. pisarka zainteresowała się fantastyką. W serii "Canopus in Argos: Archives" stworzyła wizję świata po wojnie atomowej, z odradzającą się społecznością ludzką. Następna powieść, "Dobra terrorystka" z 1985 roku, jest satyrą na współczesne społeczeństwo, pragnące kontrolować każdy fragment rzeczywistości. Inne ważne utwory Lessing to "Piąte dziecko" oraz "Podróż Bena" – thrillery psychologiczne, które łączy postać głównej bohaterki. Rodzi ona całkowicie nieprzystosowane, do tego agresywne i silne dziecko, które wprowadza chaos i rozbija życie rodzinne. W tej opowieści macierzyństwo jest pułapką, która rujnuje życie, a rodzenie dzieci niesie ze sobą przede wszystkim konsekwencje i odpowiedzialność, nie jest zabawą. Kolejna powieść - "Pamiętnik przetrwania" z 1974 roku jest surrealistycznym obrazem upadku cywilizacji.
Lessing jest kobietą
Utwory pisarki stanowią zapis kronikarski XX wieku, widzianego z perspektywy kobiety, konsekwencji jej wyborów i decyzji. "Noblistka jest autorką, której epicka proza jest wyrazem kobiecych doświadczeń. Przedstawia je z pewnym dystansem, sceptycyzmem, ale też z ogniem i wizjonerską siłą" - napisano w uzasadnieniu werdyktu Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, którą w 2007 roku otrzymała
Doris Lessing. Podobno laureatka o swoim sukcesie dowiedziała się od reporterów, którzy odnaleźli ją na zakupach w supermarkecie. Teraz mam każdą nagrodę w Europie. „Wszystkie! To królewski poker!” - skomentowała. W Polsce
książki Doris Lessing znane są od dawna. Nakładami polskich wydawnictw (m. in. Wydawnictwa Literackiego) ukazały się „
Piąte dziecko”, „Lato przed zmierzchem”, „Pamiętnik przetrwania” czy „Podróż Bena”.
