Leopold Staff tworzył w trzech epokach literackich: Młodej Polsce, dwudziestoleciu międzywojennym i po II wojnie światowej. I w każdej z nich był wzorem dla innych autorów. Doceniony za życia, otrzymał wiele nagród i odznaczeń honorowych, w tym doktoraty honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nominowany do literackiej Nagrody Nobla w 1950 r.
Duchowy przywódca skamandrytów – Leopold Staff
Ten poeta, eseista, dramatopisarz i tłumacz urodził się 14 listopada 1878 r. we Lwowie. Na tamtejszym uniwersytecie studiował początkowo prawo, a następnie romanistykę i filozofię. Zajmował się też literaturą – działał we lwowskiej redakcji wydawanego w Krakowie akademickiego pisma Młodość. Uczestniczył w spotkaniach literackiej grupy Płanetnicy, do której należeli też m.in.: Maryla Wolska, Jan Kasprowicz, Ostap Ortwin czy Edward Porębowicz. Czytał
teksty Fryderyka Nietzschego. Gdy po I wojnie światowej, którą spędził w Charkowie, wyjechał do Warszawy, zajmował się współredagowaniem miesięcznika Nowy Przegląd Literatury i Sztuki. Był też wiceprezesem oraz prezesem Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich. Publikował również oczywiście wiersze. Ukazywały się one w Tygodniku Ilustrowanym, Kurierze Warszawskim, Skamandrze, Wiadomościach Literackich czy Pamiętniku Warszawskim. W 1920 r.
Leopold Staff poślubił Heleną Lindenbaum. Wychowywali wspólnie córkę zmarłego brata poety. W 1933 r. Staff został wiceprezesem Polskiej Akademii Literatury. W czasie II wojny światowej razem z żoną zajmował się tajnym nauczaniem. Nie zaprzestał też publikowania wierszy. W czasie powstania warszawskiego jego bogaty księgozbiór spłonął, w tym pamiętniki, których już nigdy nie odtworzył. W 1948 r. Staff odebrał nagrodę od Polskiego PEN-Clubu za tłumaczenia literackie. Przypomnijmy, że autor Wysokich drzew przekładał dzieła literatury greckiej, włoskiej, łacińskiej, niemieckiej, francuskiej i orientalnej. Przez całe życie był wielokrotnie nagradzany. Do najważniejszych odznaczeń, jakie otrzymał, zaliczyć można: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski czy Złoty Krzyż Zasługi.
Leopold Staff zmarł dwa miesiące po śmierci żony, 31 maja 1957 r. Spoczął w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Różnorodna twórczość Leopolda Staffa
Leopold Staff debiutował literacko w 1901 r. tomem poezji Sny o potędze. W wierszach tam zawartych głosił pochwałę życia, przełamując w ten sposób młodopolski pesymizm. Poeta wypracował własną formułę neoklasycyzmu. Trudno go sklasyfikować, bo należał aż do trzech epok literackich. Łatwiej wskazać, o czym pisał
Leopold Staff książki. W wierszach poety można wyróżnić kilka głównych tematów. W Dniu duszy (1903 r.), Ptakom niebieskim (1905 r.), Gałęzi kwitnącej (1908 r.), Uśmiechach godzin (1910 r.) zawarł swoje przemyślenia filozoficzno-refleksyjne i egzystencjalne. Tęcza łez i krwi (1918 r.) to teksty powstałe pod wpływem I wojny światowej. Tom Szumiąca muszla (1921 r.) stanowi zbiór delikatnych erotyków. Ścieżki polne (1919 r.), Ucho igielne (1927 r.), Wysokie drzewa (1932 r.) i Barwa miodu (1936 r.) to poetyckie zbiory Staffa, w których artysta stał się piewcą poezji codzienności – zachwytu nad każdym dniem, pochylenia się nad problemami życia społecznego; nad poszukiwaniem mistycznych doświadczeń Boga (Ucho igielne). Martwa pogoda (1946 r.), Wiklina (1954 r.), Dziewięć Muz (1958 r.) to poetycki rozrachunek Staffa z wojną, faszyzmem i… własną twórczością. Poezję
Leopold Staff traktował poważnie – jako formę ocalenia sumienia i osiągnięcia pełni człowieczeństwa. Bez względu na okoliczności zewnętrzne, miała ona nieść harmonię i wiarę w ludzkość. Szczególnie polecamy wydanie zbiorcze jego poezji, które ukazało się nakładem
wydawnictwa Universitas i nosi tytuł
Podobno stałem się niemodny (zgrabne nawiązanie do współczesnych wrażeń odbiorczych!).
