Lew Tołstoj napisał jedną z najpiękniejszych na świecie historii miłosnych –
Annę Kareninę. Powieść o uczuciu łączącym tytułową bohaterkę i hrabiego Aleksego Wrońskiego jest popularna do dziś, czego dowodem są jej liczne ekranizacje. Annę grały wielkie sławy: Greta Garbo w filmach z 1927 i 1935 r., Vivien Leigh w 1948 r., Sophie Marceau (1997 r.) czy
Keira Knightley (2012 r.). Ale nie o filmach mamy tu mówić, a o doskonałym pisarzu, bez którego by one nie powstały – Lwie Tołstoju.
Lew Tołstoj – 82 lata życia w pigułce
Pisarz urodził się 9 września 1828 r. w Jasnej Polanie, rodzinnym majątku Tołstojów, położonym 12 kilometrów od miasta Tuła w zachodniej Rosji. Ponieważ szybko stracił rodziców (oboje pochodzili z arystokratycznych rodów), Lwa i czwórkę jego rodzeństwa wychowywały krewne. Chłopiec kształcił się pod okiem guwernerów. Już w dzieciństwie bardzo lubił czytać książki. Szczególne wrażenie wywarły na nim wtedy takie teksty, jak
Opowieści z tysiąca i jednej nocy, Biblia czy
wiersze Puszkina. Gdy miał 12 lat, zaczął pisać własne utwory. Studiował orientalistykę i prawo, ale z nauki na uczelni zrezygnował. W wieku 34 lat
Tołstoj poślubił 18-letnią Zofię Bers. Do tego czasu pisarz miał wiele kobiet i prowadził bogate życie erotyczne, czego nie ukrywał przed młodą żoną. Małżonkowie doczekali się trzynaściorga (!) potomstwa, z czego pięcioro zmarło w dzieciństwie. Małżeństwo Tołstojów było długie i burzliwe. Do tego stopnia, że pod koniec życia Lew uciekł od żony. W czasie wojny krymskiej zaciągnął się do wojska. Następnie podróżował po Europie. Po powrocie do rodzinnego majątku zajął się edukacją chłopów, zakładał dla nich szkoły, uczył, pisał podręczniki. W 1910 r.
Lew Tołstoj zmarł na zapalenie płuc w domu naczelnika stacji kolejowej Astapowo. W 1918 stację tę i wieś, obok której stała, nazwano nazwiskiem pisarza. Artystę pochowano w jego majątku, gdzie od lat znajduje się Krajowe Muzeum Tołstoja.
Lew Tołstoj jako przedstawiciel realizmu w literaturze
Rosyjski twórca, nominowany w 1901 r. do literackiej Nagrody Nobla (nie otrzymał jej), oprócz powieści tworzył dramaty, nowele, opowiadania i zajmował się krytyką literacką. W 1852 r.
Tołstoj zadebiutował autobiograficzną powieścią Dzieciństwo. Utwór stanowił pierwszą część cyklu. Do owego cyklu
Lew Tołstoj książki napisał jeszcze dwie: Lata chłopięce (1854 r.) i Młodość (1857 r.). Efektem wojskowej służby pisarza było kilka opowiadań, m.in. Wypad (1853 r.) czy Kozacy (1863 r.). W tym wczesnym okresie jego twórczości, obejmującym lata 1852-1862 dominowały raczej krótkie formy literackie. W latach 1863-1869
Tołstoj napisał epopeję narodową, czyli Wojnę i pokój. To wielowątkowa panorama społeczeństwa ukazana w przełomowym momencie dziejów, m.in. w czasie kampanii Napoleona przeciwko Rosji. Gdy w 1879 r. dzieło przetłumaczono na język francuski,
Lew Tołstoj zaczął być znany niemal na całym świecie. Kolejnym wielkim tekstem pisarza była wspomniana na początku Anna Karenina.
Tołstoj tworzył tę powieść psychologiczną w latach 1873-1877. W latach 70. pisarz przeżywał kryzys wartości. Zerwał stosunki z arystokracją, potępiał przemoc władzy, głosił surowe zasady moralne, odciął się od dogmatyzmu swojej wiary (za co w 1901 r. został odłączony od Cerkwi). Pisał wtedy opowiadania dydaktyczne, opowieści o życiu rodzinnym. I zaczął tworzyć dramaty. Ostatnią powieścią Lwa Tołstoja było
Zmartwychwstanie uznawane za najbardziej oskarżycielski tekst rosyjskiego mistrza.
