Millennium
Autorem bestsellerowej serii książek Millennium, na której podstawie powstały również dwie wersje filmowych adaptacji, jest Stieg Larsson (ur. 15 sierpnia 1954 w Skelleftehamm, zm. 9 listopada 2004 w Sztokholmie). Powieści zostały wydane już po śmierci autora. Na cykl Millenium składa się sześć tytułów: Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet, Dziewczyna, która igrała z ogniem, Zamek z piasku, który runął, Co nas nie zabije, Mężczyzna, który gonił swój cień oraz Ta, która musi umrzeć). Tylko pierwsze trzy rzeczywiście napisał Larsson, kolejne to kontynuacje autorstwa Davida Lagercrantza (za zgodą spadkobierców Larssona). Seria nie tylko sprzedała się w nakładzie ponad miliona egzemplarzy oraz zelektryzowała setki tysięcy czytelników na całym świecie, ale też zapoczątkowała swoistą modę na kryminały skandynawskie.
O czym jest seria Millennium?
Bohaterami cyklu są researcherka Lisbeth Salander i okryty złą sławą dziennikarz Mikael Blomkvist. W pierwszym tomie serii Millennium (Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet) obydwoje, choć początkowo każdy na własną rękę, gonią za rozwiązaniem tej samej zagadki z przeszłości – zaginięciem Harriet Vanger. Z czasem okazuje się, że rodzina kobiety skrywa wiele sekretów. Waga tych tajemnic sprawia, że życia obojga protagonistów staje się zagrożone. Następne dwa tomy (Dziewczyna, która igrała z ogniem oraz Zamek z piasku, który runął) łączą się z częścią pierwszą w zasadzie wyłącznie bohaterami. To jeden z tych przypadków, w których nie trzeba znać wcześniejszego tomu historii, by zrozumieć jej kontynuację, jakkolwiek warto wiedzieć, że może to spłycić całość doświadczenia. Druga i trzecia odsłona serii pozwalają czytelnikom poznać głębiej historię przeszłości Lisbeth. Bohaterowie mierzą się też z gigantycznych rozmiarów aferą dotyczą przemytu z Europy Wschodniej do Szwecji ludzi wykorzystywanych w branży seksualnej. W proceder zamieszane są naprawdę wysoko postawione osoby. Kolejne tomy Millennium (Co nas nie zabije, Mężczyzna, który gonił swój cień oraz Ta, która musi umrzeć) opowiadają odpowiednio historie: badania sztucznej inteligencji i działalności amerykańskich służb specjalnych; skomplikowanej przeszłości Lisbeth; oraz śmierci bezdomnego związanego w jakiś sposób z Johannesem Forsellem – szwedzkim ministrem obrony.
Filmowe adaptacje Millennium
Bestsellerowy cykl kryminałów doczekał się dwukrotnej próby ekranizacji. Pierwsza podjęta została przez koprodukcję szwedzko-duńsko-niemiecko-norweską w 2009 roku. W rolach głównych wystąpili Mikael Nyqvist i Noomi Rapace. Tytuły kolejnych trzech filmów serii Millennium odpowiadały jej literackim pierwowzorom. Mężczyzn, którzy nienawidzą kobiet wyreżyserował Niels Arden Oplev, zaś Dziewczynę, która igrała z ogniem oraz Zamek z piasku, który runął – Daniel Alfredson. Na podstawie filmów powstał również 6-odcinkowy serial. Druga próba ekranizacji Millennium podjęta została przez Hollywood. Na gruncie amerykańskim powstały dwa filmy, które różni nie tylko reżyser, ale też odtwórcy głównych ról. Produkcje nie mają też tytułów identycznych z powieściami. I tak odbiorcy otrzymali: Dziewczynę z tatuażem w reżyserii Davida Finchera z Danielem Craigiem i Rooney Mara w rolach głównych oraz Dziewczynę w sieci pająka reżyserii Fede Álvareza ze Sverrirem Gudnasonem i Claire Foy w rolach głównych.
